Oren en oorsuizen in de Chinese geneeskunde
Een paar weken geleden mocht ik een bezoekje brengen aan een professor van de neus-keel-oorafdeling aan het UZ Gent. Als een professor dokter open staat voor een gesprek over acupunctuur en Chinese geneeskunde, dan grijp ik deze kans maar al te graag met beide handen. In mijn ideale wereld werken beide geneeskundes samen en kunnen we veel van elkaar leren.
Het werd een aangenaam gesprek met veel wederzijds respect waarbij ze vooral nieuwsgierig was naar hoe de Chinese geneeskunde kan helpen bij de obstakels waar ze vanuit de westerse geneeskunde tegenaan lopen. Met name tinnitus (of oorsuizen) is zo’n obstakel.
Tinnitus komt van het Latijnse ‘tinnire’ wat rinkelen betekent. Het gaat over klachten waarbij mensen aangeven dat ze een gepiep, gebrom, geruis, gesis of een ander geluid ‘horen’ zonder dat dit daadwerkelijk buiten het hoofd aanwezig is. In de meeste gevallen begint tinnitus door een geleidelijke of plotse achteruitgang van het gehoorsysteem (o.a. door infecties van het oor, de ziekte van Ménière, plotse doofheid, maar ook door ouderdom). Tinnitus kan ook optreden als symptoom van andere aandoeningen (hart- en vaatziekten, trauma van het hoofd, aandoening van de zenuwbanen), maar ook langdurige inname van bepaalde medicatie kan de oorzaak zijn. Sommige patiënten krijgen tinnitus als gevolg van afwijkingen aan tanden en kaakgewricht of aan de bloedvoorziening van het hoofd, door een aandoening van de halswervels of ten gevolge van hoge bloeddruk. De belangrijkste oorzaak van tinnitus is gehoorschade als gevolg van regelmatige en langdurige blootstelling aan hoge geluidsniveaus. Ten slotte is ook bekend dat de lichamelijke toestand, een eventuele aanwezigheid van angst en stress-situaties, alsook een emotionele problematiek de klacht van tinnitus kunnen verergeren. (bron: https://www.on-gehoord.com/tinnitus/)
Laten we de oren en tinnitus nu eens bekijken vanuit het standpunt van TCG.
De oren worden geassocieerd met de Nieren en ons vermogen om duidelijk te horen houdt verband met een goede Nierenergie. Zelfs de vorm van een oor doet denken aan een nier. De meridianen die het oor bereiken zijn Galblaas-, Driewarmer- en Dunne Darm-meridiaan. Deze kunnen gebruikt worden voor het lokaal behandelen van tinnitus.
In face-reading speelt het oor ook een belangrijke rol. Het zegt iets over jouw jing. Jing wordt vaak vertaald als de essentie. Dit is de ‘basisenergie’, wat je meegekregen hebt bij de geboorte. Iemand die geboren worden met weinig Jing kan al vanaf jonge leeftijd te maken krijgen met bot-, tand- of ontwikkelingsproblemen. Op latere leeftijd kan dit zich uiten in een verminderde vruchtbaarheid, snel kaal worden of - hier komt weeral de relatie met het oor - het kan leiden tot een sterk verminderd gehoor. Hoe kan je nu aan het oor zien of je een sterke of zwakke Jing hebt? Mensen met een stevig, maar toch flexibel kraakbeen in het oor (een beetje zoals al dente pasta) hebben een sterke Jing. Is je oor dun of transparant, kan je het als het ware dichtvouwen als een pakketje, dan wijst dit meestal op een zwakke Jing en dus een zwakke constitutie.
Hoeveel Jing je hebt, hangt ook af van hoe je je Jing gebruikt. Is je levensstijl er één van overwerken, ongezonde voeding, onvoldoende slaap, … dan snoep je van je Jing. En helaas is er geen manier om je Jing gemakkelijk te laten toenemen. Je kan er wel voor zorgen dat je zo weinig mogelijk van je voorraad opgebruikt, door je levensstijl aan te passen en Nier versterkende voeding te eten. Bone broth (een bottenbouillon) is daar zo’n voorbeeld van, alsook zwart sesamzaad, zwarte sojabonen, oesters, walnoten, spirulina, chlorella, koninginnegelei (royal jelly),…
In TCM wordt een tekort aan Nier Jing als een mogelijke oorzaak van tinnitus gezien. Vaak hoort de persoon dan een lage toon en komt dit geleidelijk op. In dit geval worden punten op de Niermeridiaan aangeprikt, alsook punten op de buik die de Jing ondersteunen door de qi te versterken. Hoor je eerder een hoge toon, of is het plots opgekomen, dan is er sprake van een exces of volte. Wordt het suizen bovendien erger bij stress of kwaadheid, dan spreken we van Lever qi stagnatie of Vuur van Lever/Galblaas. Een derde grote oorzaak volgens TCM is Slijm of Damp die de doorstroming blokkeert. Door teveel zuivel en/of vet voedsel te eten of door herhaaldelijke antibiotica kuren voor oorinfecties kan er een Milt deficiëntie ontstaan met Slijm/Damp als gevolg. Die laatste zinnen zijn waarschijnlijk een beetje Chinees voor jullie, dus raad ik aan om bij een acupuncturist te rade te gaan voor meer informatie ;-)
Wist je trouwens dat de grootte van iemands oren duidt op moed of het nemen van risico’s? Grote oren zie je bijvoorbeeld vaker bij gokkers. Dit kan ook gaan over risico’s betreffende hun eigen lichaam, vb gevaarlijke stunts uitvoeren of een risicovol beroep uitoefenen.